سرطان معده
سرطان معده
سرطان معده، از سلول های تولید کننده مخاط و موکوز در غشای معده آغاز می شود. این نوع سرطان در اصطلاح پزشکی، سرطان گاستریت نیز نامیده می شود. امروزه این سرطان عمدتا در محل تلاقی قسمت فوقانی معده (کاردیا) و بخش انتهایی لوله بلع (مری) اتفاق می افتد.
- سرطان معده، سومین علت شایع مرگ و میر در دنیاست.
- آدنوکارسینومای معده، شایع ترین نوع سرطان معده می باشد.
- سوزش معده، مشکلات هاضمه و بلع از جمله علائم اولیه سرطان معده هستند.
علائم و نشانه های سرطان معده
علائم شایع سرطان معده عبارتند از:
- خستگی
- احساس نفخ بعد از خوردن وعده های غذایی
- احساس پر بودن بعد از خوردن وعده های غذایی کم حجم
- سوزش معده و ترش کردگی
- عدم هضم مواد غذایی
- حالت تهوع
- معده درد
- استفراغ مداوم
- کاهش وزن ناگهانی
افرادی که از مشکلات هاضمه رنج می برند و یا سابقه ابتلا به مشکلات پزشکی زیر را دارند، توصیه می شود حتما به پزشک مراجعه کنند:
- مری بارت
- گاستریت، التهاب مخاط معده
- آنمی شدید که معده ویتامین B12 را از مواد غذایی جذب نمی کند
- سابقه زخم معده
علت بروز سرطان معده
در کل، سرطان خطایی است که روند DNA سلول ها رخ می دهد و اصطلاحا موتاسیون نام دارد. موتاسیون باعث می شود سلول ها به طرز غیر قابل کنترلی به رشد و تقسیم خود ادامه دهند. تجمع سلول های سرطانی می تواند باعث تشکیل توموری شود که به ساختارهای اطراف خود حمله می کند.
ابتلا به سرطان معده تا حد زیادی به بیماری ریفلاکس اسید از معده به مری، و تا حد کمتر با چاقی، اضافه وزن و مصرف سیگار و دخانیات مرتبط می باشد. برخی ریسک فاکتورهایی که احتمال ابتلا به سرطان معده را افزایش می دهند، عبارتند از:
- رژیم غذایی شور و نمکی
- مصرف کم میوه و سبزیجات
- سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان معده
- عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری
- التهاب معده در دراز مدت
- پولیپ معده
آیا راهی جهت پیشگیری از ابتلا به سرطان معده وجود دارد؟
علت اصلی بروز سرطان معده به طور کامل مشخص نیست و متاسفانه راهی قطعی در پیشگیری از ابتلا به این سرطان نیز وجود ندارد. اما با رعایت یک سری نکات و اقدامات می توان احتمال بروز این سرطان را تا حدی کاهش داد. از جمله:
- ورزش و تحرک بدنی. توصیه می شود چند روز در هفته را به ورزش و فعالیت بدنی اختصاص دهید.
- مصرف هر چه بیشتر میوه و سبزیجات.
- حذف نمک از رژیم غذایی (تا حد امکان)
- کنار گذاشتن سیگار و دخانیات
تشخیص سرطان معده
تست های تشخیصی سرطان معده عبارتند از:
- آندوسکوپی فوقانی. در این روش، لوله ای ظریف و باریک به همراه دوربین متصل به آن، از طریق گلو وارد معده می شود تا پزشک به بررسی نواحی داخلی معده بپردازد. امکان برداشت نمونه و بیوپسی حین انجام این روش وجود دارد.
- تست های تصویربرداری. تست هایی مانند سی تی اسکن و اشعه ایکس که گاهی تست بلع باریوم نیز نامیده می شوند، به تشخیص سرطان معده کمک می کنند.
تعیین مرحله سرطان معده
تعیین مرحله سرطان از جمله اقداماتی است که به درمان موثر بیماری کمک می کند. تست ها و روش هایی که به تشخیص و تعیین مرحله سرطان معده کمک می کنند، عبارتند از:
- تست های تصویربرداری
- جراحی، از جمله اقداماتی است که نشان می دهد آیا سرطان به سایر قسمت ها پخش شده است یا خیر. این جراحی به روش لاپاراسکوپی انجام می شود، بدین صورت که تنها چند برش بسیار کوچک در ناحیه شکم ایجاد و دوربین متصل به لاپاراسکوپ، تصاویری را از داخل معده در اختیار جراح قرار می دهد.
مراحل سرطان معده
مرحله I. در این مرحله، سرطان تنها بخش فوقانی معده و مری را درگیر می کند. احتمال پخش شدن سرطان در این ناحیه به غدد لنفاوی اطراف نیز وجود دارد.
مرحله II. در این مرحله، ماهیچه های عمقی تر موجود در دیواره معده و مری درگیر می شوند. احتمال پخش شدن سرطان به غدد لنفاوی نیز در این مرحله وجود دارد.
مرحله III. در این مرحله، سرطان تمام لایه های معده، مری و حتی ساختارهای اطراف را نیز درگیر می کند.
مرحله IV. در این مرحله سرطان به سایر قسمت های بدن پخش شده و اصطلاحا گفته می شود سرطان متاستاز داده است.
درمان سرطان معده
درمان سرطان معده با توجه به مرحله این سرطان در نظر گرفته می شود.
- جراحی
در صورتی که سرطان به سایر قسمت ها پخش نشده باشد، جراحی و برداشت بخشی از معده و یا روده (محل قرارگیری تومور) از سوی پزشک توصیه می شود. هدف از انجام جراحی، حذف سرطان و برداشت بخشی از بافت سالم در صورت امکان می باشد.
برخی گزینه های جراحی عبارتند از:
- برداشت تومور در مراحل اولیه. تومورهای کوچک به روش آندوسکوپی برداشته می شوند. آندوسکوپ، لوله ظریف و باریکی است که دوربین متصل به آن، امکان مشاهده داخل معده را برای پزشک فراهم می کند.
- برداشت بخشی از معده که درگیر سرطان شده است.
- برداشت تمام معده. در این شیوه جراحی که گاسترکتومی نام دارد، تمام معده و بافت اطراف آن برداشته می شود. بعد از جراحی، مری مستقیما به روده کوچک متصل می شود و مواد غذایی به دستگاه گوارش وارد خواهند شد.
- برداشت غدد لنفاوی به منظور بررسی سرطان.
- جراحی با هدف تسکین درد و علائم. برداشتن بخشی از معده به تسکین علائم تومور در افراد مبتلا به سرطان معده پیشرفته کمک می کند. این نکته را در نظر داشته باشید که این شیوه، درمان سرطان معده محسوب نمی شود و تنها به بهتر شدن حال بیمار کمک می کند.
- رادیوتراپی
رادیوتراپی از جمله روش هایی است که در آن، سلول های سرطانی با استفاده از اشعه ایکس نابود می شوند. از این شیوه، پیش از جراحی جهت کوچک تر کردن تومورها استفاده می شود. در سرطان های پیشرفته، رادیوتراپی به تسکین عوارض ایجاد شده ناشی از تومورهای بزرگ کمک می کند.
- شیمی درمانی
در شیمی درمانی، مصرف دارو باعث نابودی سلول های سرطانی می شود. این داورها در سراسر بدن به گردش در می آیند و سلول های سرطانی را نابود می کنند. شیمی درمانی، قبل و بعد از جراحی انجام می شود.
سایر مقالات:
