سرطان پانکراس یا لوزالمعده
پانکراس یک غده گلابی شکل است که در شکم قرار دارد و وظیفه ی هضم غذا و کنترل قند خون را انجام می دهد، پانکراس که یک عضو مهم است، توسط معده، روده کوچک، کبد، طحال و کیسه صفرامحافظت و احاطه می شود.
زمانی که سلول های موجود در پانکراس با رشد غیر عادی همراه باشند ، سرطان پانکراس ایجاد می شود که در این صورت فرد به سرطان پانکراس مبتلا می شود . سرطان پانکراس که حالت معمول و روال عادی پانکراس را دچار خلل می کند با علائم و نشانه هایی همراه است که می تواند انجام فعالیت های روزمره را برای فرد با مشکلاتی همراه سازد. سرطان به رشد خارج از کنترل سلولهای بدن گفته میشود و در سرطان پانکراس تشکیل سلول های جدید دچار اختلال می شوند. در این صورت، بدون نیاز بدن، سلولهای جدید تشکیل میشوند یا سلولهای قدیمی نمیمیرند. این تجمع سلولهای اضافی، تودهای به نام تومور را تشکیل میدهد.
علائم سرطان پانکراس
نشانه ها و علائم سرطان پانکراس زمانی بروز می کند که بیماری در وضعیت شدید قرار داشته باشد و در واقع در مرحله ی انتشار است که علائم خود را بروز می کند،این سرطان در مراحل اولیه معمولا با دل درد و از دست دادن اشتها به خوردن غذا بروز می کند. علائم دیگری مانند زردی و یا سفید شدن بی علت پوست نیز وجود دارد. افرادی که سرطان پانکراس دارند علاوه بر موارد ذکر شده دارای مدفوع روشن یا ادرار تیره هستند که به شدت در اجابت مزاج دچار ناراحتی و مشکلات خواهند بود. احساس خستگی و کوفتگی در بدن از علائم آن است و فرد دچار حساسیت و خارش های پوستی نیز می شود. البته ممکن است یک یا چند علائم را به همراه داشته باشد که با انجام آزمایشات دقیق و بررسی های لازم این سرطان تشخیص داده می شود. به طور کلی علائم سرطان پانکراس شامل موارد زیر می باشد :
- دلدرد با انتشار به پشت
- از دست دادن اشتها یا کاهش وزن ناخواسته
- زرد شدن پوست و سفیدی چشم (یرقان)
- مدفوع روشن
- ادرار تیره
- خارش پوست
- ابتلا به دیابت یا از کنترل خارج شدن دیابت
- تشکیل نابجای لخته خون
- خستگی
اگر نگران ابتلا به این بیماری هستید با مشاهده اولین علائم نامبرده به بهترین جراح عمومی تهران مراجعه نمایید. باید به خاطر داشته باشیم که بسیاری از بیماریهای دیگر نیز میتوانند این علائم را ایجاد کنند.بنابراین هرکدام از علائم ممکن است در بیماری های دیگر نیز وجود داشته باشد و به طور مثال داشتن ادرار تیره یا مدفوع روشن به طور حتم بیانگر ابتلای شما به سرطان نیست. از این رو قبل از وارد کردن استرس و نگرانی به خود حتما با یه پزشک مشورت و بررسی های لازم را در این خصوص انجام دهید.
عوامل تاثیر گذار در ابتلا به سرطان پانکراس
معمولا سرطان بدون هیچ علت خاصی ایجاد می شود و یا ممکن است ریشه در مسائل ژنتیکی داشته باشد، در هر صورت عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان پانکراس را افزایش دهند، شامل مواردی است که بیشتر سبک زندگی را شامل می شود. مثلا مهم ترین عامل مصرف سیگار و دخانیات است که می تواند غدد را تحریک و سلول های سرطانی را دچار رشد و پیشرفت نماید. همچنین افراد مبتلا به دیابت و بیماران مبتلا به التهاب پانکراس بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند. چاقی مفرط و مصرف مواد غذایی فر آوری شده نیز باعث بروز انواع سرطان به خصوص پانکراس می شود.
به طور کلی موارد تاثیر گذار در ابتلا به سرطان پانکراس شامل موارد زیر است :
- سیگار کشیدن
- دیابت
- التهاب مزمن پانکراس (پانکراتیت)
- سابقه خانوادگی ابتلا به بعضی سندرمهای ژنتیکی که میتوانند خطر ابتلا به سرطان پانکراس را افزایش دهند
- سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پانکراس
- چاقی
- رژیم غذایی سرشار از گوشت قرمز و فرآوری شده
- سن (سرطان پانکراس بیشتر پس از ۶۵ سالگی تشخیص داده میشود)
روش های پیش گیری از سرطان پانکراس
برای کنترل و یا پیشگیری از ابتلا به سرطان پانکراس توصیه می شود که راهکارهای زیر را انجام دهید و در واقع با اصلاح سبک زندگی تان به این امر کمک کنید. راهکارها عبارتند از :
- ترک سیگار و دخانیات اولین اقدام برای درمان این بیماری است چرا که با تضعیف سیستم ایمنی بدن باعث می شود بیماری تشدید و یا درمان نا موفق باشد.
- وزن خود را در حالت ایده آل نگه دارید. اگر وزن مناسبی دارید باید برای حفظ آن تلاش کنید و اگر اضافه وزن دارید حتما رژیم بگیرید و آن را کاهش دهید همانطور که اشاره شد چاقی عامل تهدید کننده ای برای این بیماری است.
- مصرف میوه های تازه و سبزیجات را در برنامه غذایی خود بگنجانید دقت داشته باشید که مصرف میوه جات و غلات کمک می کند تا شما سیستم ایمنی خوبی داشته باشید و به بیماری ها و سرطان ها مبتلا نشوید.
- اگر سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری های ژنتیکی به خصوص سرطان پانکراس را دارید حتما در این رابطه با پزشک مشورت و آزمایشات لازم را برای بررسی وضعیت سلامت خود انجام دهید. پزشک میتواند با بررسی سابقه خانوادگی، لزوم انجام آزمایش ژنتیک برای بررسی خطر ابتلا به سرطان پانکراس یا سایر سرطانها را مشخص نماید.
درمان سرطان پانکراس
درمان سرطان پانکراس با توجه به شیوع بیماری و وضعیت سلامت فرد مبتلا بستگی دارد ، اگر بیماری در مراحل اولیه قرار داشته باشد درمان های مناسب ارائه شده و مد نظر قرار می گیرد. درمان هایی که برای این سرطان مد نظر قرار می گیرد شامل جراحی، شیمیدرمانی و پرتودرمانی است که در برخی از موارد با روش های ترکیبی همراه می شود. معمولا موفق ترین روش درمان جراحی با لاپاراسکوپی است که احتمال کنترل آن را با شانس بیشتری ایجاد می کند.